کوچک‌تر و ناسالم‌تر شدن سفره خانوار ایرانی به روایت آمار بانک مرکزی

به گزارش پارسینه به نقل از اکوایران، بانک مرکزی در تازه‌ترین اقدام خود، مصرف سالانه خانوار از اقلام خوراکی را اعلام کرده است. بر اساس این آمار می‌توان گفت وضعیت سفره خانوار طی 10 سال گذشته تغییرات چشمگیری داشته است. کاهش سطح رفاه خانوارها باعث شده از مصرف گوشت قرمز و گوشت ماهی صرف نظر کرده و به جای آن از گوشت پرندگان استفاده کنند.

همچنین در این مدت تخم مرغ و پنیر به دلیل قیمت پایین‌تر تقاضای بالاتری در اقتصاد پیدا کرده و مصرف سایر لبنیات در این سال‌ها کاهش داشته است. بعلاوه، این آمار نشان می‌دهد سبک زندگی مردم در این سال‌ها نامناسب‌تر شده به طوریکه مصرف سیگار خانوارها افزایش پیدا کرده است.

 به طور کلی مشاهده تغییرات الگوی مصرف اقلام خوراکی، آشامیدنی و دخانیاتی خانوارها، وضعیت رفاهی آن‌ها را نشان می‌دهد. به عبارتی تغییر در این الگوها می‌تواند به معنای تغییر سبک زندگی به دلایل اقتصادی، سیاسی و یا اجتماعی باشد. در این گزارش الگوی مصرف خانوارهای شهری طی یک دهه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.

ضربه کاهش رفاه به سبک زندگی خانوار طی یک دهه

آمارهای بانک مرکزی از مصرف اقلام خوراکی طی یک دهه نشان می‌دهد در سال 1393 مصرف خانوارهای شهری از برنج، نان، گوشت دام، ماهی، شیر، ماست، روغن‌های نباتی، قند، شکر و انواع چای بیشتر از سال 1402 بوده است. برای مثال خانوارها در سال 93 ، حدود 120 کیلوگرم برنج مصرف می‌کردند که این رقم به 100 کیلوگرم در سال 1402 رسیده است. همچنین خانوارها در این سال 41 کیلوگرم گوشت دام مصرف می‌کردند که به 32 کیلوگرم کاهش یافته است.

با کاهش مصرف این اقلام، مصرف 4 قلم از کالاهای خوراکی بیشتر شده است. این 4 گروه عبارتند از: گوشت پرندگان، فرآورده‌های گوشتی،‌ پنیر و تخم مرغ. به بیانی خانوارها الگوی مصرف خوراکی خود را تغییر داده و به سمت اقلام خوراکی ارزانتر حرکت کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد مصرف گوشت دام و گوشت ماهی توسط خانوارها به ترتیب کاهش 22 درصدی و 33 درصدی داشته است. در صورتیکه مصرف گوشت پرندگان (بیشتر مرغ) و فرآورده‌های گوشتی به ترتیب 20 درصد و 33 درصد افزایش یافته است. همچنین خانوارها به سمت مصرف بیشتر تخم مرغ حرکت کرده و مصرف این کالا 36 درصد رشد داشته است.

همچنین این آمار حاکی از آن است که استفاده از ماست و شیر در خانوار کاهش یافته و خانوارها به سمت مصرف بیشتر پنیر حرکت کرده‌اند. مصرف پنیر در سال 1402 ، حدود 31 کیلوگرم بوده که نسبت به سال 93 رشد 34.8 درصدی داشته است.

بعلاوه بانک مرکزی در آمارهای خود از مصرف سالانه اقلام خوراکی و دخانیاتی، مصرف سیگار در سال‌های مختلف را نیز منتشر کرده است. این آمار نشان می‌دهد در سال 1393، هر خانوار شهری 919 نخ سیگار مصرف می‌کرده که 364 نخ آن سیگار ایرانی و 555 نخ سیگار خارجی بوده است. این ارقام در سال 1402 افزایش یافته و تعداد کل مصرف سیگار به 1045 نخ رسیده است. از این میزان، 368 نخ ایرانی و 677 نخ خارجی بوده است.

به طور خلاصه می‌توان گفت در 10 سال گذشته استعمال سیگار ایرانی 1.1 درصد و استعمال سیگار خارجی 22 درصد افزایش یافته است. طبق این آمار وضعیت سلامت روحی خانوارها در طی یک دهه اخیر با مخاطراتی مواجه شده به طوریکه تمایل به استعمال دخانیات افزایش پیدا کرده است.